ประสบการณ์เด็ก ม.ทักษิณ กับ การเป็นอาสาสมัครในรัสเซีย

ประสบการณ์เด็ก ม.ทักษิณ กับ การเป็นอาสาสมัครในรัสเซีย

สวัสดีค่ะ ดิฉันได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วมโครงการ Eco-friendly/Eco-farm (Informal Education) ขององค์กร Heavenly Beavers อยู่ที่เมืองโลปาติโน่ เขตคาลูกา ประเทศรัสเซีย ทางฝั่งยุโรปตะวันออกค่ะ Eco-friendly เป็นเทรนด์ความหรูหราแบบใหม่ที่ตอบโจทย์ว่า ถ้าจะใช้ทรัพยากร เราจะใช้ยังไงให้คุ้มค่าที่สุดอย่างสมเหตุสมผลที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด กิจกรรมอาสาของโครงการนี้ดิฉันเป็นคนไทยคนเดียวที่มา มีเพื่อนๆจากหลายประเทศมาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ได้แก่ สวิตเซอร์แลนด์ รัสเซีย เบลารุส สิงคโปร์ เกาหลี เปรู เยอรมัน เนเธอร์แลนด์ ออสเตรีย แอฟริกาใต้ และออสเตรเลีย มาใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันกับครอบครัวชาวรัสเซีย

ก่อนมาก็มีคนเคยบอกไว้ว่าถึงแม้จะเป็นช่วงฤดูร้อนในรัสเซีย แต่ก็ยังคงเป็นช่วงที่เราสามารถสัมผัสได้ถึง 4 ฤดูกาล เพราะสภาพอากาศในรัสเซียเปลี่ยนแปลงบ่อย บางโซนก็มีหิมะ ส่วนที่ดิฉันไปอยู่อุณหภูมิจะอยู่ที่ประมาณ 10-20 องศา แค่ช่วงเที่ยงวันในบางวันก็ขึ้นเป็น 28-30 องศาค่ะ ส่วนเรื่องระบบการขนส่งก็มีทั้งภาษาอังกฤษและรัสเซีย ถ้าเราไม่เข้าใจการใช้ เราสามารถเข้าไปถามที่เคาน์เตอร์ Informationของแต่ละสถานีรถไฟฟ้าใต้ดินได้ค่ะ พวกเขาพูดภาษาอังกฤษกันได้ เราจะถามคนในถิ่นก็ได้ บางคนก็พูดอังกฤษได้ ถ้าเขาไม่พูดอังกฤษ เขาจะใช้ท่าทางสื่อสารหรือเปิดgoogle translateให้เข้าใจกัน และการไปซื้อของให้ห้างหรือซุปเปอร์มาเก็ตต่างๆจะคิดค่าถุงพลาสติกต่างหาก แต่ดิฉันกับเพื่อนพกกระเป๋าที่มีเนื้อที่พอที่จะใส่ของ เลยไม่จำเป็นต้องใช้ถุงพลาสติกค่ะ

เมืองโลปาติโน่เป็นเมืองเล็กๆที่ห่างจากกรุงมอสโคว 3 ชั่วโมง และไม่ได้มีจัดการแข่งขันฟุตบอลโลก ซึ่งทำให้เราได้เรียนรู้วิถีชีวิตและวัฒนธรรมของรัสเซียอย่างแท้จริงค่ะ สภาพแวดล้อมที่ไปอยู่นั้นล้อมรอบไปด้วยป่าเบิร์ช มีต้นชาหลายประเภท ต้นเบอรี่ สตรอเบอร์รี่ป่า และราสเบอรี่ค่ะ  ที่นี่ยังเปิดเป็นสถานที่ท่องเที่ยวให้แขกมาพักผ่อน ทำกิจกรรมนันทนาการ และเทศกาลท้องถิ่นต่างๆ  บ้านที่ไปอยู่ก็แนวเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม (eco-friendly) เพราะไฟฟ้าในบ้านใช้พลังงานไฟฟ้าแสงอาทิตย์จากโซลาร์เซลล์และต้นไม้ต่างๆ และก็มีถังขยะให้แยก ซึ่งทุกคนต้องทำตามกฎกันหมดค่ะ ไม่มีใครมักง่าย เราแยกออกเป็นขยะเศษอาหารแห้ง (เอาไว้ทำปุ๋ย) ขยะเศษอาหารเปียก (เอาไว้ให้แพะกิน) ขยะรีไซเคิล และขยะทั่วไปค่ะ (สามารถนำไปขายหรืออัพไซเคิลได้)

เรื่องงานในองค์กรส่วนใหญ่จะเป็นแบบเกษตรเชิงนิเวศส่วนใหญ่ ทำวันละ 5 ชั่วโมง ส่วนเสาร์-อาทิตย์เป็นวันหยุดและออกไปเที่ยวในเมืองได้ค่ะ การปลูกจะแตกต่างจากบ้านเราค่ะ เพราะทีนี่ขึ้นชื่อว่าเป็นดินแดนหมีขาว ปลูกผักและชาได้ไม่แน่นอน เลยต้องสร้างโรงเรือนปลูกพืชไว้ในช่วงอากาศหนาวจัด ช่วงฤดูร้อนราสเบอร์รี่จะโตเป็นผลและได้กินสดๆจากต้นจนกลายเป็นผลไม้โปรดไปแล้วค่ะ ถ้าเดินไปแถบป่าก็จะมีสตรอเบอรี่ป่าลูกเล็กที่หวานหลายลูกให้เก็บกิน หน้าที่ของดิฉันแรกๆคือไปเก็บชาสมุนไพร willow herb และผลิตออกมาเป็นใบชาอบแห้ง แรกๆก็ไม่ค่อยชินแต่โฮสก็สอนเรื่อยๆจนทำเป็นและดีขึ้นค่ะ คนที่นี่ไม่ว่ารุ่นไหนเขาดื่มชากันเป็นหลักเพื่อสุขภาพและไม่ใส่นมข้นหรือน้ำตาลเหมือนบ้านเรา แม้แต่กาแฟหรือโกโก้เขาก็จะใส่กันแต่นมแพะหรือนมวัวรสจืด บางวันดิฉันก็ไปปลูกต้นไม้บ้าง เช่น mangold และเก็บผักต่างๆมาทำอาหารในครัวค่ะ

ส่วนช่วงหลังดิฉันขอโฮสดูแลเรื่องแพะค่ะ แพะที่นี่มีไว้เฉพาะผลิตนม ไม่ได้เลี้ยงไว้ฆ่ากินค่ะ ปกติหน้าที่ของการดูแลแพะคือพาออกไปเดินเล่นข้างนอกให้กินอาหารตามป่าหรือต้นต่างๆวันละ 2 ครั้ง ทั้งเช้าและบ่าย ดิฉันจะรีดนมแพะเฉพาะวันที่โฮสไม่อยู่บ้านค่ะ ส่วนใหญ่ชาวสวิสจะรับผิดชอบเรื่องนมแพะ เพราะที่ประเทศเขาดังเรื่องฟาร์มนมแพะและมีประสบการณ์มาก่อนด้วยค่ะ แต่เพื่อนๆที่ร่วมงานกับดิฉันก็ได้ดื่มนมแพะสดๆจากฟาร์มทุกวัน นมแพะนี้ก็เอามาทำโยเกิร์ตและคาเฟียร์ไว้กินกับข้าวโอ๊ตมื้อเช้าหรือทำกินเล่นในแบบที่เราอยากกินก็ได้ค่ะ

อาหารในองค์กรส่วนใหญ่เป็น vegetarian ค่ะ และแตกต่างจากอาหารไทยโดยสิ้นเชิง ใช้เวลาประมาณ1อาทิตย์ดิฉันก็สามารถปรับตัวเรื่องอาหารได้ เพราะที่นี่เขาไม่กินข้าวสวยเป็นมื้อหลักค่ะ แม้แต่ร้านที่มีเนื้อสัตว์ขาย เขาจะกินข้าวจำพวก buckwheat, oat, และmillet เป็นหลัก มื้ออื่นก็จะเป็น pasta, macaroni, spaghetti, pizza และ lasagna บ้าง และจะมีชีสมาเสริมตลอด คนที่นี่ชอบกินชีสมากค่ะ  ส่วนเครื่องดื่มก็จะเป็นแบบน้ำหมัก ทั้งจากน้ำผึ่ง เบอร์รี่ ยีสต์ และแบบวอดก้า

การมาแลกเปลี่ยนกับเพื่อนๆจากหลากหลายประเทศครั้งนี้ทำให้ฉันปรับทัศนคติตนเองได้มากขึ้นไม่ว่าจะเป็นเรื่องเวลา ทัศนคติหรือความคิดความรู้สึกที่มีต่อกลุ่มประเทศต่างๆ (stereotype) ซึ่งถ้าเรามาเจอกับสถานการณ์จริงๆแล้ว ไม่ได้เป็นอย่างที่โลกอินเตอร์เน็ตพูดถึงเสมอ อีกทั้งต้องดูแลเรื่องสุขภาพกับอากาศที่แตกต่าง ระมัดระวังตัวเองตลอดเวลา ออกไปไหนถึงแม้ว่ามีคนพร้อมที่จะมาเสนอช่วย ก็ต้องสังเกตสิ่งรอบข้างให้ดี  และการท่องเที่ยวที่ดีที่สุดไม่ได้มาจากคู่มือท่องเที่ยวเสมอไปค่ะ

เล่าเรื่องโดย นส.มานิตา อักษรสว่าง นิสิตชั้นปีที่ 4 คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ เอกภาษาอังกฤษ มหาวิทยาลัยทักษิณ